پیشانی؛ گاه‌نوشته‌های فرهنگی حامد صفایی‌پور

خواندن و نوشتن را دوست دارم. هم‌پیشانی‌هایم را دوست دارم. فکر می کنم باید درباره داشته‌ها و نداشته‌هایمان با هم حرف بزنیم.

پیشانی؛ گاه‌نوشته‌های فرهنگی حامد صفایی‌پور

خواندن و نوشتن را دوست دارم. هم‌پیشانی‌هایم را دوست دارم. فکر می کنم باید درباره داشته‌ها و نداشته‌هایمان با هم حرف بزنیم.

پیشانی؛ گاه‌نوشته‌های فرهنگی حامد صفایی‌پور

اینکه «تا مرد سخن نگفته باشد/ عیب و هنرش نهفته باشد» حرفی است و اینکه سخن نگوییم تا عیب و هنرمان نهفته باشد، حرفی دیگر.
بسیاری از بندگان خدا بوده اند که از اتفاق چون کمتر سخن گفته‌اند، تا عیب و هنرشان نهفته باشد(!)، یک عمر با عقاید و افکار من درآوردی سپری کرده اند.
«مرد» باید سخن بگوید، آشکار و روشن؛ تا با لطف حضرتِ «عقلِ جمعی» به عیوب سخن و اندیشه‌اش پی‌ببرد.
برای همین بر هر انسانی که دوست دارد اندیشمندانه زندگی کند، فرض است که با گفتن و نوشتن، خود را در معرض سرنیزه‌های سوزنده و سازنده نقد دیگران قرار دهد. و از عیان شدن عیب و رسوا شدن هنرش نهراسد. من برای آموختن، می‌نویسم.

هم‌پیشانی سلام!
نوشته‌های این وبلاگ، منتخبی از نوشته‌های به واقع جور واجور من در سایت پیشانی(www.pishani.ir)-در سال‌های 89 تا 92- است که به فراخور احوال و اوضاع شخصی و اجتماعی نوشته‌ام. بنا دارم برگزیده‌ای از آن نوشته‌ها را-با بازنگری اندک- به همراه نوشته‌های جدیدی در اینجا منتشر نمایم. امیدوارم همچون گذشته از نظرات شما بهرمند شوم.
حامد صفایی‌پور

آخرین دیدگاه ها

۳۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «تفکر فرهنگی» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

اگر بینی ...

  اگر بینی «فلان مسئول» و چاه است، اگر خاموش بنشینی، گناه است.
  • ۰
  • ۰

 

بر هر انسانی که دوست دارد اندیشمندانه زندگی کند، لازم است دستِ کم، گاهی- حلقۀ مریدانِ شفاهی را ترک کند؛ از «خودگویی و خودخندی» دست بردارد،  و با نوشتن، خود را در معرض دیدگانِ «خِرد جمعی» قرار دهد و آنگاه، با دستان باز به آشکارگی «عیب و هنرش» رویِ خوش نشان بدهد. اگر واقعا، به «العقولُ مواهب[1]» اعتقاد داریم، لازم است از کتابت و انتشار نظرات و اید‌ه‌­های‌مان استقبال کنیم.  

  • ۰
  • ۰

در فهم و راهبری فرهنگ به استعاره کمان دل­بستگی دارم. بر خلاف تصور غالب، اولین کار کمان­‌داران فرهنگی، کشیدنِ کمان و انتخاب اهداف جدید نیست؛ حفظ وضعیت و رها نکردن کمانِ (قبلاً) کشیده شده است. کار بزرگ بسیاری از ما، خصوصا وقتی برای انجام مسئولیت­‌های فرهنگی خود دانش، مهارت و زمینه‌شناسیِ درخوری نداریم، و البته گاهی با همین شرایط درست یا غلط، مسئولیتی را قبول کرده ­ایم، این است که کمان کشیده شده را رها نکنیم؛ این داستانِ بلند را فهم کنیم. اول #سهم_ما_از _فرهنگ، فهم داستانِ بلندِ آن است که در طی دوران­ های قبل حفظ شده است. باید به تاریخ فعالیت­‌هایمان حساسیت داشته باشیم. حافظه‌های سازمانی و سیستمی فرهنگ را حفظ کنیم. مراوده کنیم. از گذشته بپرسیم. در نسبت میوه­‌ها و شاخه­‌ها و ریشه‌ها اندیشه کنیم. رها کردنِ زِه، نفهمیدن کارهای قبلی، ندید گرفتن آن­‌ها و گردش­‌های سریع و سلیقه­‌ای است. ما نباید بی­‌فهم داستان و زمینه‌­های عمل فرهنگی فقط به پرتاب تیر، با دستان خودمان، و به نام خودمان، فکر کنیم. شاید سهم ما تنها نگه داشتن بیشتر کمان، یا قدری بیشتر کشیدنِ آن است. در فرهنگ پیش از شتاب­‌های به اصطلاح انقلابی، باید قدری پرسه بزنیم و دیگران را با دلایل جهت­‌گیری­ های احتمالا متفاوت خود همراه کنیم. فرهنگ موجود پُر اینرسی و دیرجانی است. زود نمی­‌آید و دیر می­‌پاید. استعاره کمان کمک می­‌کند غایت خواهانی­ ها و فعالیت­‌های فرهنگی خود را به دوران­ های کوتاه و تطاول ایام کاری خود گره نزنیم. بدانیم در فرهنگ، کار همه کمان‌­داران رها کردن تیر نیست.

 3دی ماه 94 

  • ۰
  • ۰
   خدایا! 
   انقلاب ما را به اصلاحات حضرت، نه انقلاب حضرت منجر بفرما! 

  • ۰
  • ۰

خدایا
ما را از بولتن‌خوانان سیاسی قرار مده !


  • ۰
  • ۰
افزایش بودجه و توجه به فرهنگ وقتی مستعد خوش‌حالی اهالی فرهنگ است، که این توجهات و عنایات مراکز ثروت و قدرت به فرهنگ، از سر ارادت و درک اهمیت موضوع باشد، نه از سر بستن دهان نق نق‌کنندگان یا ترسیم گراف‌ها و نمودارهای گزارش کار. 
افزایش بودجه‌های فرهنگی با انگیزه‌های خودآگاه یا ناخودآگاه غیر فرهنگی، اثربخشی فرهنگی ندارد؛ مستعد بقا نیست؛ ته‌نشین نمی‌شود و نقشی در بالابردن سطح فرهنگی عمومی کشور ندارد. 
بیش از این، این افزایش بودجه‌ها، حتی اثر عکس دارد. چراکه فرهنگ را کالا می‌کند و این کالا در بازار سیاست خرید و فروش می‌شود تا کار و بار قدرت و ثروت را رنگ و لعابی تازه بخشد. این اتفاق، زبان اهالی فرهنگ را کوتاه می‌کند. یا بهتر است بگویم: زبانشان را از آن‌ها می‌گیرد. واژه‌های فرهنگی که تنها سرمایه‌های اهالی فرهنگ اند، به نقل و نبات حرف‌های سیاست‌بازان تبدیل می‌شود. اهل فرهنگ مجبورند برای فاصله گرفتن از این زبان یا سکوت و انزوا پیشه کنند یا زبان تازه‌ای بیابند. یافتن زبان تازه، زمان می‌برد. پختگی می‌خواهد. هوشمندی بسیاری می‌طلبد و بحران هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود و قصه فرهنگ پر غصه تر. 
عده قلیلی از اهالی فرهنگ چنین دستان پُر و سنجه‌های هوشمندی دارند تا بتوانند خود را در این فرهنگ بازاری شده، یازتولید کنند. اصالت را بیابند و توزیع کنند. نشان بدهند آنچه در بازار همه را به خود خیره کرده عروس زیباروی فرهنگ نیست؛ یک عجوزۀ برک کرده است. 

3 دی ماه 94 

  • ۰
  • ۰

تو اول بگو!

تو اول بگو: نان‌خور کیستی! 

من آنگه بگویم چرا قادر به تفکر به بعضی چیزها نیستی! 

  • ۰
  • ۰

آب‌خوری ساده

زین پس، اگر دیدم گرانمایه‌ای با قُمقمه، حقِ حیاتِ خلق الله را در حلق‌شان می‌ریزد؛ شامه تیز می‌کنم ببینم هزینه ساخت کدام «آب‌خوریِ» ساده به فنا رفته است(!).