چگونه فلسفه بخوانیم؟؛ علی نجات غلامی

 

هفته یکی دو ایمل به دستمان می رسد که: آقا! ما دوستدار فلسفه ایم، چه کنیم و چطور فلسفه بخوانیم؟، ... پای ثابت پاسخهای ما هم به این دوستان،  این نوشته ستودنی آقای نجات غلامی است. برای همین دوباره پیشانی داغ اش می کنیم. 

نویسنده این مقاله خواندنی بر آن است: "....متاسفانه فلسفه به علت برخی دشواری ها انسان را در حین مطالعه سر در گم می کند و در نتیجه بسیار پیش می آید که یا نتیجه ­ای گرفته نمی شود و یا اینکه انحرافی اساسی صورت می گیرد. برخی از این مشکلات ذاتی فلسفه اند و برخی عارضی که به صورت فهرست وار تعدادی از آنها را در زیر بیان می کنم و اندکی توضیح می دهم. سپس طریقه پیش نهادیم را به صورت گام بندی شده ارائه می کنم. و در انتها یک کتابشناسی از آثار مهم ارائه می دهم."، با او همراه می شویم.

1. دشواری های فلسفه خوانی

فیلسوفی یا کارمندی فلسفه؟

هایدگر می گوید: "فلسفه اخصّ از تفکر است".  یعنی چه بسیار "فلسفه خوان"ها که اهل تفکر نیستند. آنچه دانشگاه های ما (غالبا) تربیت می کند در بهترین حالت، "فلسفه­ دان" یا "کارمند فلسفه" است، نه فیلسوف و فرد رشیدی که در اندیشیدن خوش می درخشد. بماند که "خوش درخشیدن در اندیشیدن" آغاز زاه است! بالاتر از آن، اصلاح گری و احیاگری است. تربیت مصلح مرتبه بالاتری از تربیت متفکر است.

در واقع فلسفه هم مثل همه رشته ها این استعداد را دارد که فرد را منجمد در تاریخ فلسفه، و متحجّر در گذشته و متصلّب در حل و فصل مسایل دیروز فیلسوفان، ذهنیتگرا، و  دور از درک واقعیت پیچیده ی مسایل نگه دارد.