پیشانی؛ گاه‌نوشته‌های فرهنگی حامد صفایی‌پور

خواندن و نوشتن را دوست دارم. هم‌پیشانی‌هایم را دوست دارم. فکر می کنم باید درباره داشته‌ها و نداشته‌هایمان با هم حرف بزنیم.

پیشانی؛ گاه‌نوشته‌های فرهنگی حامد صفایی‌پور

خواندن و نوشتن را دوست دارم. هم‌پیشانی‌هایم را دوست دارم. فکر می کنم باید درباره داشته‌ها و نداشته‌هایمان با هم حرف بزنیم.

پیشانی؛ گاه‌نوشته‌های فرهنگی حامد صفایی‌پور

اینکه «تا مرد سخن نگفته باشد/ عیب و هنرش نهفته باشد» حرفی است و اینکه سخن نگوییم تا عیب و هنرمان نهفته باشد، حرفی دیگر.
بسیاری از بندگان خدا بوده اند که از اتفاق چون کمتر سخن گفته‌اند، تا عیب و هنرشان نهفته باشد(!)، یک عمر با عقاید و افکار من درآوردی سپری کرده اند.
«مرد» باید سخن بگوید، آشکار و روشن؛ تا با لطف حضرتِ «عقلِ جمعی» به عیوب سخن و اندیشه‌اش پی‌ببرد.
برای همین بر هر انسانی که دوست دارد اندیشمندانه زندگی کند، فرض است که با گفتن و نوشتن، خود را در معرض سرنیزه‌های سوزنده و سازنده نقد دیگران قرار دهد. و از عیان شدن عیب و رسوا شدن هنرش نهراسد. من برای آموختن، می‌نویسم.

هم‌پیشانی سلام!
نوشته‌های این وبلاگ، منتخبی از نوشته‌های به واقع جور واجور من در سایت پیشانی(www.pishani.ir)-در سال‌های 89 تا 92- است که به فراخور احوال و اوضاع شخصی و اجتماعی نوشته‌ام. بنا دارم برگزیده‌ای از آن نوشته‌ها را-با بازنگری اندک- به همراه نوشته‌های جدیدی در اینجا منتشر نمایم. امیدوارم همچون گذشته از نظرات شما بهرمند شوم.
حامد صفایی‌پور

آخرین دیدگاه ها

۲۲ مطلب با موضوع «کتاب (معرفی، بررسی و نقد)» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

لحن صمیمی و البته صریح دریابندری، همراه با حالت طبیعی و روان این مصاحبه لذت خواندن آن را دو چندان کرد. بیشترین پیام این مصاحبه برای من- خصوصا در این حال و هوایی که این روزها در آن به سر می برم- تاکید بر تفّرد اهالی فرهنگ بود، در مقابل دیدگاه‌هایی که از منظر سیاست‌گذاری، مدام بر پول و بودجه‌های‌ دولتی تاکید می‌کند.‌ یک زندگی خودساخته، خود یافته، خود رفته، که سفرنامه آن، داستانی شنیدنی است. ماجرای کیوان- دوست صمیمی نجف- که ترور می شود- از تاثربرانگیزترین بخش‌های مصاحبه است. بعد از آن روایت دریابندری از احساسش درباره کتاب سیاحت شرق، که آن را نمونه ای از یک اثر تانیفی می داند. نکته‌های دریابندری درباره فوت‌های کوزه‌گری ترجمه طوفانی در ذهنم به پا می‌کند که ای دریغ! چه راه سخت و طولانی ای است و چه راهروان سخت کوشی می خواهد. 

مشخصات اثر: یک گفت و گو (با نجف دریابندری)، نشر کارنامه. 

  • ۰
  • ۰

کتاب «شهر فرنگ اروپا» نوشته «پاتریک اوئورژدنیک» -نویسنده اهل چک با ترجمه خشایار دیهیمی -روایتی رمان­‌گونه از تاریخ اروپا در قرن 20ام است. نویسنده چیزی بین یک گزارش تاریخی مستند و روایت طنازانه –و البته غالبا تلخی- از تاریخ قرن بیستم زا رقم زده است. این کتاب توانسته است جایزه کتاب سال جمهوری چک را بخود اختصاص دهد. اوئورژدنیک دو جنگ بزرگ جهانی را محور روایت‌گری خود قرار داده است؛ از جنگ جهانی دوم به عنوان مبداء روایت آغاز و در میان متن و به فراخور به گذشته می‌پردازد. موضوعاتی مانند پیشرفت‌های علمی در اروپا، موضوعات مرتبط با زنان و بسیاری از فرازهای تاریخی مهم در اروپای قرن بیستم در این کتاب روایت شده است.

  • ۰
  • ۰
مطالعه این مقاله(+) به سه دلیل برایم جالب بود: (1)چگونه یک فیلسوف در هفتاد سالگی به فلسفه و سودمندی آن می تازد؛ گویا فلسفه برای صاحبانش هویت و غیرتی نمی‌آورد(!) (2)او در این تاختن به فلسفه را پیام اصلی جستارهای فلسفی ویتکنشتاین می داند. (3)جانشین هایی که به جای فلسفه معرفی می کند: زبان‌شناسی تجربی، فیزیک نظری و ریاضیات، برایم جالب هستند. پیتر آنگر در این کتاب به شدت به فلسفه تحلیلی تاخته است
  • ۱
  • ۰

این مطلب بریده‌ای است از مقاله آقای جویا جهانبخش در مقاله اخیر خود با عنوان: زلف سفارشی، با گره دو قبضه (سخنی با وارثان کلمه طیبه « فضولی موقوف»!، در سایت شخصی خود: یادگارستان. بسیار جالب و قابل تامل. به خصوص برای دانشجویان کلام و فلسفه اسلامی، عرفان و ادیان، تا از این نحو اندیشیدن بر حذر باشند و دربارۀ آن هوشمندی و هوشیاری بورزند. 

استاد دکتر شفیعیِ کَدکَنی ، در این کتاب بصَراحت نوشته است : « من ... با کَسرَوی ، درین نکته ، موافقم که یکی از علل ، و شاید هم تنها علّت ، در عقب ماندگیِ جوامعِ إِسلامی ، تصوّف است ... » ( ص 19 ) .

  • ۰
  • ۰

نمی‌توانم احساس خود را از شنیدن سخنرانی و گفتگوی تقریبا 5 ساعته استاد مصطفی ملکیان در تبیین چیستی فلسفه اسلامی (در اوایل دهه هشتاد) کتمان کنم. من در میان اندیشندان حال حاضر کشورم فردی را سراغ ندارم که همچون ملکیان بتواند با چنین احاطۀّ مثال‌زذنی به اندیشه‌های فلسفی جهان اسلام و جهان غرب، به علاوه بیانی بسیار بی‌تکلّف و در عین حال روشن، شفاف و طبقه‌نبدی شده، آن هم در جمع طلاب حوزه علمیه قم، با هر دو منطق درون دینی و برون دینی سخن بگوید؛ به علاوه که از این گفتگوها نه دغدغه نظری و آکادمیک، بلکه دغدغه های فرهنگی و مصلحانۀ اجتماعی داشته باشد. 
در این سخنرانی ملکیان با محور قراردادن مقاله ای از استاد عبدالرسول عبودیت- که آن را مقاله ای نافذ و درخور توجه می‌داند- به بررسی دفاعیات مدعیات امکان اسلامیت فلسفه می پردازد و (در جلسه اول) به تک تک آن ادعاها پاسخ می‌دهد. ازمهمترین ادعاهای ملکیان این است که اگر قرار باشد بر اساس فحوای آیات و روایات اسلامی فلسفه‌ای با پیرنگ و روحیۀ دینی ساخته شود، آن فلسفه نه این فلسفه امروزین حوزه‌های علمیه و سنت رایج است، بلکه آن فلسفه، فلسفه‌ای شبیه به فلسفه‌های اگزیستانس خواهد بود. از نظر او محور قرارگرفتن متافیزیک(=هستی‌شناسی) در فلسفه اسلامی نه ناشی از درونمایه آن، بلکه ناشی از یونانی‌مابی آن است. و اگر قرار بود فلسفه اسلامی از درونمایه‌های دینی الهام و سرخطی بگیرد بایستی مطالب آن در خودشناسی و فلسفه اخلاق بالغ تر و پر پیمانه تر باشد.
به نظرم، هیچ توضیح خلاصه ای جای شنیدن دقیق این گفتکو را نخواهد کرفت و امیدوارم هیچ خواننده ای به گزارش کوتاه و کذاری آن اکتفا نکند. 

- متن ویرایش شده و فایل صوتی ان را می‌توانید اینجا(+) دانلود کنید. 
درود
فروردین 94
  • ۱
  • ۰

با هدف جلب توجهات به این موضوع، به مهمترین موارد در زمینه کمداشت‌های برنامه درسی فلسفه علم اشاره می‌کنم. همچنین درباره هر مورد اعتراف می کنم که فهم این نکته را از صدقه سر کدام استاد یا کتاب، الهام گرفته ام. ( تلویحا این هدف را دارم که در بیانی خلاصه و با آوردن نمونه‌هایی در کوتاهترین بیان، مرادم را روشن نمایم). لینک‌هایی که داده ام سرنخ‌های پیگیری موضوع اند. 

  • ۰
  • ۰

کتابشناسی فلسفه علم طبیعی

اشاره: به بهانه باهم‌خوانی کتاب فلسفه علم، اثر سمیر آکاشا در نشست کافه فلسفه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان-زمستان 93- بر آن شدم تا فهرست اولیه‌‎ای از آثار فارسی در زمینه فلسفه علم(science) و تاریخ علم به دانشجویان ارایه کنم.همچنین با دسته بندی دیگری نشان دادنم آثار کلاسیک ترجمه شدۀ فلسفه علم (بر اساس سیر تاریخی) کدام اند. انگیزه اصلی انجام این کار عطشی بود که در چندی از دانشجویان برای مطالعه بیشتر و بیشتر می دیدم. 

  • ۰
  • ۱

aaas.org

به جای مقدمه:

بررسی پرونده موسسه ای با حدود 200 سایت تو در تو، 10000 نفر کارمند، ناشر بیش از 20 نشریه معتبر بین المللی با شمارگان میلیونی، دارای سابقه­ تفریبا 160 ساله، با صرف تنها 40 ساعت، به یقین کار کامل و تمامی نیست. این گزارش تنها دربردارنده مروری گذرا بر نمود بیرونی فعالیت­های این موسسه بر اساس اطلاعات موجود در سایت اصلی آن است.

در اثنای مطالعه فعالیت­‌های این موسسه بارها از محاسبۀ سرانگشتی فاصلۀ ما و آنها، آه کشیدم و افسوس خوردم. یکبار برای راست‌آزمایی این همه سایت و اسم و رسم و آدرس، ایمیلی زدم و پرسشی را مطرح کردم، و سه ساعت بعد، پاسخ کاملی دریافت کردم. در همان روز و ساعت، چندین ایمیل به چند نفر از مدیران بخشهای مختلف فرهنگستان علوم ایران(www.ias.ac.ir)-که وظایف مشابهی با این موسسه دارد- تا امروز هیچ پاسخی دریافت نکرده ام.